Bugün yeni bir deneyde, yüzey aktif maddelerinin etkilerini inceleyelim dedik. Yapılması oldukça basit ve çocukların çok hoşlanacağı bir deney. Nitekim Sinem de bayıldı diyebilirim. 3-4 kere tekrarladı.
DENEY ÖN BİLGİSİ
Yapacağımız deneyin yüzey aktif maddelerle ve yüzey gerilimi ile ilgili olduğunu söyleyince Sinem yüzüme şaşkın şaşın baktı tabi. Daha önce bu kelimeleri duymamıştı. Zaten amacım da onu yeni, iki terimle tanıştırmaktı. O zaman, soruyu dolaylı yoldan sormak gerekir.
-Bulaşık deterjanı, çamaşır deterjanını, şampuanı niçin kullanırız?
-Bulaşıkları yıkamak için, kirli çamaşırları yıkamaka için saçımızı temizlemek için… yani kirleri uzaklaştırmak için.
-Peki acaba deterjanlar kirleri, çamaşırlardan nasıl uzaklaştırıyorlar?
-????
–Yıkama suyuna katılan sabun ve deterjanlar, suyun ıslatma özelliğini artırır; bu nedenle su, kumaş ve kirlere daha kolay girer. Bundan sonra kirin uzaklaştırılması başlar. Temizleme sıvısının her bir molekülünü, uzun bir zincir olduğunu düşünelim. Zincirin bir ucu suyu seven ve diğer ucu suyu sevmeyen veya kiri sevendir. Bu zincirin kiri seven uçları, bir kir parçacığına yönelir ve onun etrafını sarar. Aynı zamanda suyu seven uçlar, molekülleri ve kir parçacığını kumaştan uzaklaştırıp, onu su içerisine taşır. Böylece giysilerimiz temizlenmiş olur. Aynı şey kirli tabaklarımızı yıkarken de oluyor.
Şimdi sıra bunu bir gösteri ile somutlaştırmaya geldi. Hayata geçirilmeyen bilgi, ezber bilgidir ve yaşamda kullanmadığımız sürece boş bilgidir bence.
DENEY İÇİN GEREKLİ MALZEMELER 
- Tabak
- Yağlı süt
- Gıda boyası
- Bulaşık deterjanı
- Pamuklu çubuk
DENEYİN YAPILIŞI
Bir miktar sütü tabağa boşaltıp üzerinde değişik renklerde gıda boyası damlattık. Bizim gıda boyamız toz halde olduğu için, amacımız da yağların uzaklaştırıldığını görmek olduğuna göre biraz yağ ile karıştırıp öyle damlatırsak olur diye düşündüm. Eğer sıvı gıda boyası varsa süte doğrudan damlatmanız yeterli olacaktır. Pamuklu çubuğu bulaşık deterjanına daldırıp bu renkli noktacıkların üzerinden süte daldırdık ve renk şöleni başladı.:)
NASIL OLDU?
Bulaşık deterjanı yüzey aktif madde olduğu için yağları uzaklaştırmaya çalışacaktır. Buradaki yağ sütün içinde bulunana yağdır. Bunu yaparken de renkler de yağ ile birlikte dağılır. Yani deterjanların bulaşıklarımızı nasıl temizlendediğini görmüş olduk.
Eğlencesi, bir şeyler başarmanın mutluluğu, yaşam deneyimi yanımıza kar kaldı.:)
Bunlar da ilginizi çekebilir:
gıda boyası hiç kullanmadım gıda boyası dışında tavsiyeniz var mı bu deney için? Kızım da benzer bir deneyi okulda öğrenip bize yapmıştı onda başrolde karabiber vardı sanırım 🙂
BeğenBeğen
Gıda boyasını renkli olsun ve çocukların ilgisini çeksin diye kullanıyoruz.Dediğiniz gibi karabiber, kırmızı toz biberle de yapılabilir. Önemli olan maddenin uzaklaştığını görmek. Başka deneylerde de gerektiği için( görsellik açısından) ben aldım. Çok azı yeterli oluyor.
BeğenBeğen
günaydın..bloğunuzu yeni keşfettim.çok güzel hazırlamışsınız, emeğinize sağlık..Bartın 7 Eylül Anaokulu’nda görev yapıyorum..okulumuzun sitesi için bloğunuzdan alıntı yapabilir miyiz? Velilerimizin evde çocukları ile kaliteli zaman geçirmesi için “biraz da oynayalım” linki ekledik..İzin verirseniz deney çalışmalarınızı sitemizde yayınlamak istiyoruz..eminim minik öğrencilerimiz ve aileleri bu etkinlikleri çok sevecekler..
BeğenBeğen
Günaydın. Bloğumu beğendiğinize sevindim. Alıntıyı, yazının içeriğinde bir değişiklik ve kopyalama yapılmadan sadece ilgili yazıya link vermek şeklinde yapabilirsiniz.Ayrıca sitenizde yer aldıktan sonra bana da bildirirseniz memnun olurum. Çocuklarımız için yararlı olmasını diliyorum.
BeğenBeğen
Ben önce sütle yada yağla yaptırcam deneyi…Görsel olarak güzel motifler çıkıyor ortaya.O resimleri çizmelerini isteyeceğim.Yaratıcılıklarını artırabilir.Daha önce derste köpüklerin üzerine gıda boyaları dökmüş köpükleri pipetle şişrmiş ve üzerine kağıt koyup çekerek ebruli çalışması yapmıştık.Ben de stajımda uygulamadan önce evde deneyecek ve bundan ebruli olup olmadığına bakacağım.Değerlendirme aşamasına geçmeden de karabiberli deneyi kendim uygulayacak ve sonra etkinliği bitireceğim.Teşekkür ederim paylaşım için…
BeğenBeğen
🙂 Öğrencileriniz çok şanslı ki sizin gibi araştıran öğretmenleri var. Sizi tebrik ediyor ve başarılarınızın devamını diliyorum. Sevgiler…
BeğenBeğen
hayırlı günler ben bi şey sormak istemiştimDeneyi yaptıktan sonra çocukların anlayıp anlamadığını ölçmek için soru cevab ve resim dışında hangi yöntemleri kullana biliriz teşekkürler
BeğenBeğen
Merhaba,
Sence renkler neden dağıldı? Pamuklu çubuğu bulaşık deterjanına daldırmasaydık renkler gene dağılır mıydı?(Bunu deneyebilirsiniz? Böylece deneyde etkili olanın deterjan olduğu gösterilebilir? Aradan 1-2 ay geçince deneyi tekarlayın. Böylece akılda kalıcılığı artacaktır. Sevgiler..
BeğenBeğen
Çok sağolun:)
BeğenBeğen
Amaç ve kazanimlari nelerdir acaba?
BeğenBeğen
Amaç ve kazanimlari nelerdir acaba?
BeğenBeğen
Deneyin amacı, yazıda yazıyor.Bu deneyde deterjanların yağı nasıl uzaklaştırdığını görüyoruz. Daha genel olarak ifade wdilecek olursa yüzey aktif maddelerin etki etme yöntemi.
BeğenBeğen
Biz arkadaşımla bu deneyi TÜBİTAK bilim fuarı için yapıyoruz. Gerçekten çok işimize yaradı. Teşekkür ederiz
BeğenBeğen
Rica ederim.Başarılar diliyorum.:)
BeğenBeğen
bn bunu tubitak projesinde yapacagim. gercekten dediginiz gibi oluyomu. ama enn merak ettigim sey. dogal sut mu yoksa yapay sut mu kullaniyorsunuz. lutfen hemen cvp yazar misiniz. bnm icin coook onemli. cumaya kadar yetismesi gerekiyorre
BeğenBeğen
Normal sütle yapılıyor. Tam yağlı süt olması önemli. Gıda boyasını sıvı olanlarından kullanırsan sonucun süper olmaması için hiçbir bir sebep yok.:)
BeğenBeğen
teşekkürler
BeğenBeğen
Çok güzel bir deneyim gerçekten bayıldım!
BeğenBeğen
Geri bildirim: Gizli Renkler Deneyi | MİNİKLER VE ANNELERİ